جوشکاری، هنری ظریف و مهارتی کاربردی است که فلزات را به هم پیوند می‌دهد و استحکام سازه‌ها را تضمین می‌کند. فراتر از یک شغل، جوشکاری دروازه‌ای به‌سوی دنیایی از دانش و تخصص فنی است که در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی، نفت و گاز و صنایع دریایی کاربرد دارد.
در این محتوا، سفری عمیق‌تر و تخصصی‌تر به دنیای جوشکاری خواهیم داشت و با مهم‌ترین ابزار، اصطلاحات و مفاهیم بنیادی این حوزه آشنا می‌شویم.
دستگاه جوشکاری دی‌اکسیدکربن (CO2) (Carbon Dioxide Welders)
دستگاه جوشکاری دی‌اکسیدکربن (CO2) نوعی از دستگاه جوش است که از گاز CO2 برای محافظت از قوس جوشکاری و جلوگیری از آلودگی حوضچه مذاب توسط هوا استفاده می‌کند. این دستگاه‌ها اغلب برای جوشکاری MIG، فرایندی محبوب که از الکترود مفتولی مصرفی و گاز محافظ برای اتصال دو قطعه فلز استفاده می‌کند، به کار گرفته می‌شوند. جوشکارهای CO2 به طور گسترده در صنعت خودرو کاربرد داشته و برای جوشکاری طیف وسیعی از مواد از جمله فولاد ضدزنگ و آلومینیوم مناسب هستند.
کلاه ایمنی جوشکاری (Welding Helmets)
کلاه ایمنی جوشکاری یک قطعه ضروری از تجهیزات حفاظت فردی است که از صورت و چشمان جوشکار در برابر تشعشعات مضر و ذرات معلق محافظت می‌کند. این کلاه‌ها در طیف وسیعی از مدل‌ها و طرح‌ها ارائه می‌شوند، از مدل‌های پایه که فقط صورت را می‌پوشانند تا کلاه‌های پیشرفته با قابلیت تیره کن خودکار که سایه لنز را بر اساس شدت قوس جوشکاری تنظیم می‌کنند.
طول قوس (Arc Length)
طول قوس یکی از عوامل مهم در هنگام جوشکاری است. این فاصله بین انتهای سیم جوشکاری و قطعه کار است. حفظ طول قوس صحیح برای ایجاد یک جوش محکم و یکنواخت ضروری است. طول قوس بلندتر می‌تواند باعث پاشش بیش از حد شود، درحالی‌که طول قوس کوتاه‌تر می‌تواند منجر به جوش کم‌عمق شود.
میز جوشکاری (Welding Table)
میز جوشکاری یک تجهیز تخصصی است که برای نگه‌داشتن قطعه کار در هنگام جوشکاری طراحی شده است. این میز یک سطح پایدار و ایمن برای پروژه‌های جوشکاری فراهم می‌کند و به ایجاد اتصالات جوشکاری دقیق و بی‌نقص کمک می‌نماید. میزهای جوشکاری معمولاً از مواد مقاوم به حرارت ساخته می‌شوند و می‌توانند در برابر دماهای بالای ایجاد شده در حین جوشکاری مقاومت کنند.
سیم جوشکاری (سیم جوش) (Welding Wire)
سیم جوشکاری، ماده مصرفی‌ای است که در دستگاه‌های جوشکاری برای اتصال دو قطعه فلز به کار می‌رود. نوع سیم جوشکاری بر اساس نیازهای پروژه جوشکاری و نوع دستگاه جوشکاری مورداستفاده، انتخاب می‌شود. برای مثال، از سیم جوشکاری MIG به طور معمول در دستگاه‌های جوشکاری MIG استفاده می‌شود و به گاز محافظ نیاز دارد، مانند CO2 یا مخلوطی از آرگون و CO2.
گاز محافظMIG (MIG Welding Gas)
گاز محافظ MIG گازی است که در دستگاه‌های جوشکاری MIG استفاده می‌شود. این گاز به محافظت از حوضچه مذاب (محل جوش) در برابر آلودگی هوا کمک می‌کند و جوشکاری تمیز و محکمی را تضمین می‌نماید. نوع گاز محافظ MIG مورداستفاده بستگی به نیازهای پروژه جوشکاری و متریالی که جوش داده می‌شود، دارد.
مشعل جوشکاری (Welding Torch)
مشعل جوشکاری یک ابزار دستی است که در انواع دستگاه‌های جوشکاری، مانند دستگاه جوشکاری MIG و دستگاه جوشکاری TIG استفاده می‌شود. از این مشعل برای هدایت گرما و شعله به قطعه کار و سیم جوشکاری استفاده می‌شود تا عمل جوشکاری انجام گیرد. نوع مشعل جوشکاری مورداستفاده به دستگاه جوشکاری که به کار گرفته می‌شود و نیازهای پروژه جوشکاری بستگی دارد.
تجهیزات جوشکاری (Welding Equipment)
تجهیزات جوشکاری به انواع ابزار و دستگاه‌هایی گفته می‌شود که در جوشکاری استفاده می‌گردند، مانند دستگاه جوش، تورچ جوشکاری، میز جوشکاری و کلاه ایمنی جوشکاری. انتخاب تجهیزات جوشکاری مناسب برای دستیابی به نتایج مطلوب و تضمین ایمنی کار جوشکار ضروری است.
فیلر (Filler Metal)
فیلر نوعی سیم جوش است که برای پر کردن شکاف‌ها در اتصال جوش یا اضافه‌کردن مواد اضافی به جوش استفاده می‌شود. این ماده معمولاً در دستگاه‌های جوشکاری MIG و TIG استفاده می‌شود و بسته به نیاز پروژه جوشکاری در انواع و اندازه‌های مختلف موجود است.
فلز جوش (Weld Metal)
فلز جوش فلزی است که در طی فرایند جوشکاری با هم ذوب می‌شوند. این فلز با ذوب‌شدن سیم جوش و قطعه کار و سپس ترکیب و جامد شدن آنها ایجاد می‌شود.
سیم جوش مغزدار (Flux Core Wire)
سیم جوش مغزدار نوعی سیم جوش است که حاوی ترکیبی به نام فلاکس (ماده گدازآور) است. این ویژگی باعث می‌شود که در فرایند جوشکاری نیازی به گاز محافظ جداگانه نباشد. از این سیم جوش معمولاً در دستگاه‌های جوشکاری MIG و برای انجام پروژه‌های جوشکاری در فضای باز یا محیط‌های بادخیز استفاده می‌شود.
مهره جوش (Weld Bead)
در جوشکاری، مهره جوش برجستگی قابل مشاهده‌ای است که بر اثر فرایند جوشکاری ایجاد می‌شود. این برجستگی از فلزمذابی که سرد و جامد شده، تشکیل شده و جوش محکم و بادوام را به وجود می‌آورد.
تفنگ جوشکاری (Welding Gun)
تفنگ جوشکاری یک ابزار دستی است که در دستگاه‌های جوشکاری MIG استفاده می‌شود. این تفنگ به سیم جوش متصل شده و گرما و گاز محافظ را به قطعه کار هدایت می‌کند.
دستگاه‌های جوشکاری کمتر شناخته شده
در دنیای جوشکاری، تعدادی دستگاه جوشکاری وجود دارند که به‌اندازه همتایان مشهورتر خود شناخته شده نیستند. بااین‌حال، این دستگاه‌ها می‌توانند برای طیف وسیعی از کاربردها مفید باشند و گاهی اوقات مزایای منحصربه‌فردی را ارائه می‌کنند که آنها را به انتخابی ایده‌آل برای وظایف خاص تبدیل می‌کند.
اگرچه جوشکاری MIG، TIG و قوس الکتریکی امروزه حرف اول را می‌زنند، اما تمام نیازهای جوشکاری را پوشش نمی‌دهند. در اینجا به چند دستگاه اشاره می‌کنیم که شاید نام آنها را شنیده باشید یا خیر:
- جوشکار نقطه‌ای (Spot Welder): نوعی جوشکاری مقاومتی است که با اعمال گرما و فشار بر روی ناحیه جوشکاری با استفاده از جریان الکتریکی، دو یا چند ورق فلز را به هم متصل می‌کند.
- جوشکار MIG تریستوری (Thyristor MIG Welder): این دستگاه‌ها به دلیل خروجی بالا و دقت کار، برای جوشکاری فولاد و آلومینیوم ایده‌آل هستند. تریستورها اغلب در تعمیرگاه‌های خودرو، کارگاه‌های ساختمانی و کارخانه‌های تولیدی برای اتصال ورق‌های فلزی یا تعمیر ماشین‌آلات مورداستفاده قرار می‌گیرند.
- جوشکار ترانسفورماتوری (Transformer Welder) :در این دستگاه جوشکاری، ترانسفورماتور ورودی ولتاژ بالای برق شهری را که معمولاً بین 208 تا 600 ولت است، به جریان متناوب (AC) پایین، بین 15 تا 55 آمپر، تبدیل می‌کند.
- جوشکار رکتیفایر (Rectifier Welder): این دستگاه یک وسیله برقی است که دو قطعه فلز را به هم متصل می‌کند. این دستگاه از یک منبع تغذیه تشکیل شده است که جریان متناوب (AC) را به جریان مستقیم (DC) تبدیل کرده و سپس آن را از طریق الکترودهایی که به قطعات فلزی متصل شده‌اند، عبور می‌دهد. جریان مستقیم، گرما ایجاد کرده و قطعات فلزی را ذوب می‌کند و اتصال محکمی را به وجود می‌آورد.
- جوشکار کانورتر (Converter Welder): یک دستگاه جوشکاری پیشرفته است که از جریان الکتریکی برای ایجاد گرما و ذوب فلزات استفاده می‌کند. این دستگاه اغلب برای جوشکاری قوس الکتریکی به کار می‌رود؛ زیرا نسبت به روش‌های سنتی، منجر به جوشکاری با کیفیت بالاتر می‌شود.
- جوشکاری دی‌اکسیدکربن (CO2): جوشکاری دی‌اکسیدکربن نوعی از دستگاه جوش است که از گاز CO2 برای محافظت از قوس جوشکاری و جلوگیری از آلودگی حوضچه مذاب توسط هوا استفاده می‌کند. این دستگاه‌ها اغلب برای جوشکاری MIG، یک فرایند جوشکاری محبوب که از الکترود مفتولی مصرف‌شدنی و گاز محافظ برای اتصال دو قطعه فلز استفاده می‌کند، به کار گرفته می‌شوند. جوشکارهای CO2 به طور گسترده در صنعت خودرو مورداستفاده قرار می‌گیرند و برای جوشکاری طیف وسیعی از مواد، از جمله فولاد ضدزنگ و آلومینیوم، مناسب هستند.
