آشنایی با انواع ماسک جوشکاری

برای اینکه جوشکاری به شکل بی‌خطری صورت گیرد، باید از تجهیزات جوشکاری مناسبی حین انجام آن استفاده شود. یکی از این تجهیزات ماسک جوشکاری است که در حقیقت میتوان آن را جزو اصلی‌ترین و ضروری‌ترین تجهیزات جوشکاری در نظر گرفت. این ماسک‌ها کل صورت را پوشش می‌دهند و از چشم‌ها، گردن و اجزای صورت به خوبی محافظت می‌کنند. ماسک‌های جوشکاری انواع زیادی دارند و در مدل‌های مختلفی موجود هستند. در این مطلب قصد داریم به بررسی انواع ماسک جوشکاری بپردازیم و با خصوصیات آنها و بهترینشان آشنا شویم.

ماسک جوشکاری چیست؟

شغل جوشکاری یکی از مشاغل پر خطر است که برای آنکه خطرات آن کاهش پیدا کند، باید از تجهیزات مناسبی در حین کار استفاده شود. همانطور که اشاره کردیم، ماسک جوشکاری (Welding mask)، یکی از تجهیزات بسیار ضروری است که کمتر فرد جوشکاری است که از آن استفاده نکند. در واقع اگر جوشکاری را مشاهده کردید که دارای پوشش بر روی صورت خود است، یعنی از ماسک جوشکاری در حال استفاده است. این ماسک‌ها در انواع جوشکاری مانند جوشکاری قوس الکتریکی، جوشکاری قوس الکتریکی با گاز تنگستن و گاز محافظ کاربرد دارند و سبب حفاظت از جوشکار می‌شوند. ماسک جوشکاری با قرارگیری بر روی صورت، فرد را از هر سوختگی، اشعه‌های ماورا بنفش، مادون قرمز، پاشش‌های جوش و گرما در امان نگه می‌دارند. این ماسک‌ها از پنجره کوچکی برخوردار هستند که جوشکار قادر به مشاهده عملیات جوشکاری از طریق آن است. حال در اغلب ماسک‌ها این پنجره رنگی تیره دارد و یا در حالت دیگری موجود است. با این حال چیزی که اهمیت دارد این است که جوشکاران حتما برای حفاظت بیشتر از خود از این وسیله استفاده نمایند.

انواع ماسک جوشکاری

ماسک جوشکاری در انواع مختلفی موجود است که با شناخت آنها میتوان بهترین گزینه را برای خرید انتخاب کرد. در میان ماسک‌های جوشکاری موجود، ماسک دستی و اتوماتیک معروفترین گزینه‌ها هستند. در این بخش به بررسی این دوگروه ماسک و انواع دیگر آنها خواهیم پرداخت:

• ماسک جوشکاری دستی

ماسک جوشکاری دستی، ساده‌ترین نوع ماسک جوشکاری است. همانطور که از نام این ماسک مشخص است، جوشکار باید ماسک را دائما با یک دست خود بگیرد و با دست دیگر به جوشکاری بپردازد. مشکلی که این ماسک دارد این است که برای کارهای طولانی مدت مناسب نبوده و سبب خستگی دست جوشکار می‌شود. شاید بتوان این ماسک را تنها برای جوشکاری کوتاه مدت و برخی شرایط خاص مناسب دانست. با این حال این ماسک قیمت پایینی دارد و برخی جوشکاران ترجیح می‌دهند از آن استفاده نمایند.

• ماسک جوشکاری اتوماتیک

ماسک جوشکاری اتوماتیک، به ماسکی گفته می‌شود که برای تنظیم کردن آن نیازی به دخالت جوشکار نیست و تنظیم آن به شکل اتومات صورت می‌گیرد. در واقع این دسته از ماسک‌ها نور قوس الکتریکی جوشکاری را به طور خودکار شناسایی می‌کنند و بر اساس آن طلق ماسک تیره می‌گردد. با تیره شدن ماسک، محافظت از چشم‌ها و صورت انجام می‌شود. اتوماتیک بودن ماسک جوشکاری، باعث سهولت در استفاده و حفاظت بیشتر از جوشکار می‌شود. برای همین است که امروزه شاهد استفاده بیشتر از ماسک جوشکاری اتوماتیک هستیم. این ماسک‌ها برای انجام سریع‌تر فرآیند جوشکاری مناسب هستند و سبب جوشکاری روان برای پروژه‌های طولانی مدت می‌شوند. از دیگر خصوصیات ماسک جوشکاری اتوماتیک میتوان به سایه‌های روشن لنزهای آن اشاره کرد که برای جوشکاری راحت است و با وجود آنها نیازی به برداشتن کلاه و تنظیم آن نیست. زمانی که نور در جوشکاری افزایش پیدا کند، لنز ماسک شروع به تیره‌تر شدن می‌کند. در رابطه با قیمت ماسک جوشکاری اتوماتیک باید اشاره کرد که این ماسک به دلیل اتومات بودن و مزایای زیادی که دارد، نسبت به برخی ماسک‌ها همچون ماسک جوشکاری دستی قیمت بیشتری دارد.

• ماسک جوشکاری ساده یا غیر فعال

در صورتی که به دنبال یک کلاه ساده جوشکاری هستید، این گزینه برای شما مناسب است. ماسک جوشکاری ساده از یک صفحه شیشه‌ای یا طلق پلیمری تیره برخوردار است و از چشم‌ها به خوبی محافظت می‌نماید. با اینکه قیمت ماسک جوشکاری ساده پایین است، اما از دوام خوبی برخوردار است و برای سالها می‌تواند کاربردی باشد. بهتر است افرادی که به تازگی وارد حوزه جوشکاری شده‌اند از این ماسک استفاده نکنند؛ چرا که ماسک جوشکاری ساده، فاقد برخی از ویژگی‌های پیشرفته است و سبب کندتر شدن فرآیند جوشکاری می‌شود.

• ماسک جوشکاری با لنز ثابت

ماسک جوشکاری با لنزهای تیرگی ثابت، برای سبک خاصی از کار جوشکاری و یا نوع استاندارد مواد ایده‌آل است. چرا که تیرگی لنزهای آن در حین کار ثابت نگه داشته می‌شوند. بیشتر ماسک‌های جوشکاری با لنز ثابت، دارای سه لنز معمولی با سطح 10 (تیرگی با درجه 10) هستند. این یعنی میتوان از آنها برای اهداف مختلفی در جوشکاری استفاده کرد. با این وجود باید بدانید که ماسک جوشکاری با لنز ثابت، قابلیت تنظیم نسبت به روشنایی قوس‌های مختلف را ندارد و و هیچ فیلتر تاریکی خودکاری را به ارث نبرده است. اما این ماسک‌ها از نوع مقرون به صرفه هستند و برای پروژه‌های جوشکاری کوچک و یا DIY بسیار مناسب می‌باشند.

• ماسک جوشکاری با لنز متغیر

این ماسک بر خلاف ماسک لنز ثابت است و دارای لنز سایه متغیر می‌باشد. در واقع مزیت آن نسبت به ماسک قبلی در همین مورد است و از آن برای جوشکاری و پروژه‌های سطح حرفه‌ای استفاده می‌شود. ویژگی این ماسک این است که لنز ماسک نسبت به هر نوع نور با هر درجه روشنایی قابل تنظیم است. در این ماسک میزان تیرگی به خوبی تنظیم شده و قدرت دید جوشکار افزایش پیدا می‌کند. برای همین است که از ماسک جوشکاری با لنز متغیر میتوان در اکثر فرآیندهای جوشکاری استفاده کرد.

• ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی

نوع دیگر ماسک جوشکاری، ماسک تغذیه شونده با نور خورشید است که برای کار در فضاهای باز مناسب می‌باشد؛ چرا که برای شارژ آن نیاز به انرژی خورشیدی است. این ویژگی سبب شده تا یک ماسک مقرون به صرفه به حساب آید و برای کار با آن نیازی به خرید و استفاده زیاد از باتری نباشد. ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی، شامل یک باتری ثابت است که با قرارگیری در معرض نور خورشید، شارژ می‌شود. زمانی هم که از آن استفاده‌ای نشود، لنزهای ماسک به طور خودکار خاموش می‌شوند. در صورتی که قصد استفاده از ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی در فضای بسته را داشتید، حتما پیش از آن ماسک را با قرار دادن در معرض نور خورشید شارژ کنید تا در حین کار ماسک بدون شارژ نماند.

• ماسک جوشکاری باتری خور

ماسک جوشکاری باتری‌دار، بر خلاف ماسک قبلی بوده و دارای باتری قابل شارژ و قابل تعویض است. قابل تعویض بودن باتری باعث شده تا بتوان از این ماسک برای پروژه‌های طولانی استفاده کرد. دلیل آن هم این است که اگر باتری یدکی داشته باشید، هیچ وقت دچار کمبود شارژ نشده و می‌توانید به خوبی از ماسک استفاده نمایید. بیشتر باتری‌هایی که در این ماسک مورد استفاده قرار می‌گیرند، از نوع لیتیومی هستند.

• ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی و باتری

نوع دیگر ماسک جوشکاری، ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی و باتری است که تلفیقی از ماسک شماره 4 و 5 می‌باشد. در واقع این ماسک‌ها هم از انرژی خورشیدی تغذیه کرده و هم با استفاده از باتری قابل کار می‌باشند. باتری داخلی از روند تاریک شدن خودکار کلاه مراقبت کرده و سیستم انرژی خورشیدی قدرت آن را حفظ می‌نماید. این نوع ماسک جوشکاری بیشتر برای جوشکارانی مناسب است که قصد ندارند باتری اضافه‌ای خریده و دائما با خود حمل نمایند.

مزایای ماسک جوشکاری اتوماتیک چیست؟

در انتهای مطلب بهتر است به بررسی مزایای یکی از ماسک‌های جوشکاری محبوب، یعنی ماسک جوشکاری اتوماتیک بپردازیم. این ماسک مزایای زیادی دارد که مهمترینشان عبارت است از:

• وزن سبک: این ماسک جوشکاری نسبت به کلاه‌های معمولی از وزن سبکی برخوردار است و سبب حس خستگی کمتری برای فرد جوشکار می‌شود. وزن سبک ماسک باعث شده تا برای افرادی که به کار طولانی مدت می‌پردازند، مناسب باشد.
• لنز با سایه متغیر: در ماسک جوشکاری اتوماتیک، تیرگی لنزها به طور خودکار با میزان آمپر و روشنایی تنظیم می‌شود و از آسیب رساندن به چشم‌ها جلوگیری می‌نماید.
• سرعت سوئیچ لنزها: یکی دیگر از مزایای ماسک جوشکاری اتوماتیک، سرعت سوئیچ کردن لنزها است. در واقع هر چقدر لنزهای یک ماسک از سرعت تیره شدن بیشتری برخوردار باشند، در محافظت از چشم‌ها بهتر عمل می‌کند. در این ماسک‌ها نیز تغییر رنگ به طور خودکار انجام شده و سرعت تغییرات آن بسیار زیاد است. برای همین جوشکار کمتر در معرض آسیب چشمی قرار می‌گیرد.
• کنترل حساسیت: از دیگر مزایای این ماسک میتوان به این اشاره کرد که با توجه به میزان ولتاژ جوشکاری تیرگی لنزها تنظیم می‌شود.

جمع بندی

ماسک جوشکاری یکی از تجهیزات ایمنی در جوشکاری است که در انواع مختلفی موجود می‌باشد. این ماسک‌ها در مدل‌های دستی و اتوماتیک و همچنین انواع دیگری چون ماسک جوشکاری ساده یا منفعل، ماسک جوشکاری با لنز ثابت، ماسک جوشکاری با لنز متغیر، ماسک جوشکاری با سلول خورشیدی، ماسک جوشکاری باتری خور و ماسک جوشکاری سلول خورشیدی و باتری موجود است. بنابراین جوشکاران می‌توانند بر اساس شرایط جوشکاری و بودجه خود، بهترین ماسک جوشکاری را خریداری نمایند.