جوشکاری الکترود دستی، یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین فرآیندهای جوشکاری است. این روش جوشکاری قوس الکتریکی با الکترود پوششدار است که اغلب به صورت دستی انجام میشود. در واقع جوشکاری الکترود دستی یا SMAW، فرآیندی است که در آن از الکترود فلزی روکشدار جهت انتقال جریان استفاده میشود. این روش در صنایع مختلفی قابل استفاده است و کاربردهای زیادی دارد. در ادامه به بررسی بیشتر جوشکاری الکترود دستی پرداخته و با نکات مهم مربوط به آن آشنا خواهیم شد.
جوشکاری الکترود دستی یا Shielded Metal Arc Welding که به اختصار SMAW نامیده میشود، یکی از فرآیندهای جوشکاری است که در آن از الکترود فلزی روکشدار برای انتقال جریان استفاده میشود. جریان سبب به وجود آمدن قوس در فاصله بین نوک الکترود و قطعه کار میشود و مقاومت الکتریکی حرارت لازم جهت ذوب فلز پایه و الکترود را فراهم میکند. پس از آن فلز مذاب الکترود، از میان قوس به حوضچه مذاب روی فلز پایه انتقال پیدا کرده و با آن مخلوط میشود. انتهای نوک الکترود و حوضچه مذاب هم به وسیله گاز محافظت میشود.
سوختن بخشی از پوشش الکترود سبب ایجاد دود شده که از طرفی به حفاظت از حوضچه مذاب پرداخته و از سوی دیگر به جذب تشعشعات مضر قوس میپردازد. این باعث میشود تا جوشکار از این تشعشعات به خوبی حفظ و مراقبت شود. بخش دیگر پوشش الکترود هم به حوضچه مذاب وارد شده و با جذب ناخالصیها، در قالب سرباره به حفاظت از فلز جوش تا زمان سرد شدن ادامه میدهد. جوشکاری الکترود دستی در صنایع مختلفی کاربرد دارد و اغلب برای جوشکاری فولادهایی که از ضخامت بیش از 3 میلی متر برخوردار هستند، استفاده میشود.
روکش الکترود انواع مختلفی دارد که بسته به نوع آن، میتواند یک یا چند نقش را ایفا کند. در این زمینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در جوشکاری الکترود دستی میتوان از الکترودهای پوششدار مختلفی استفاده کرد. این الکترودها نیازمند مراقبت هستند و باید از ایجاد ضربه یا دستکاری به خوبی محافظت شوند. در صورتی که از الکترودهای دارای پوشش آسیب دیده در جوشکاری الکترود دستی استفاده شود، جوش با عیوبی چون تخلخل و عدم نفوذ مواجه میگردد. در رابطه با انواع پوشش الکترود مرسوم مورد استفاده در جوشکاری SMAW هم میتوان به الکترود با پوشش سلولزی، الکترود با پوشش روتیلی، الکترود با پوشش قلیایی و الکترود با پوشش اکسیدی اشاره کرد. هر یک از این الکترودها دارای پوشش با مواد خاصی هستند و برای شرایط به خصوصی قابل استفاده میباشند.
هر یک از فرآیندهای جوشکاری دارای یک سری محدودیت و مزیت هستند که جوشکار بهتر است از آنها آگاهی داشته باشد. در رابطه با فرآیند جوشکاری الکترود دستی نیز به همین صورت است. در اینجا به بررسی مزایا و محدودیتهای این فرآیند میپردازیم.
جریان جوشکاری، یک جریان الکتریکی است که به جریان الکترودها اشاره دارد. مقاومت در برابر جریان و حرکت الکترودها، سبب ایجاد حرارت میشود. هر چقدر مقاومت بالاتر باشد، حرارت بیشتری هم تولید میشود. هوا از بیشترین میزان مقاومت در برابر جریان الکترون برخوردار است. در صورتی که الکترون از فاصله هوایی بین الکترود و قطعه کار عبور کند، سبب تولید حرارت زیادی میشود. الکترونها با عبور از فاصله هوایی، سبب ایجاد قوس میشوند که دمای آن بیش از 6000 درجه سانتی گراد است.
عوامل موثری بر روی انتخاب شدت جریان نقش دارند که در این رابطه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در جوشکاری الکترود دستی باید از یک سری عوامل پیروی کرده تا به یک جوش عالی دست پیدا کرد. جوشکار باید با مشاهده پاس جوش متغیرهای جوشکاری نظیر آمپر، ولتاژ، طول قوس و زاویه دست را تغییر دهد تا به تنظیمات حرارتی صحیح برسد. شکل پاس جوش نشان میدهد که چه کاری باید انجام شود و سرعت و جریان جوشکاری و همچنین طول قوس چه اندازه باید باشد. پس با بررسی پاس جوش میتوان به مواردی که نیاز به تغییر دارند، دست پیدا کرد. همچنین جوشکار باید از اشتباهاتی که ممکن است سبب ایجاد عیوب جوش همچون ترک و تخلخل شوند، اطلاع داشته باشد و از آنها جلوگیری نماید. در ادامه به بررسی 5 عاملی که سبب به حداقل رسیدن مشکلات اشاره شده میشود، میپردازیم.
جریان جوشکاری در فرآیند جوشکاری الکترود دستی بسیار تاثیر دارد. در صورتی که جریان پایینتر از مقدار مورد نیاز تنظیم شود، جوشی باریک، محدب و کم نفوذ ایجاد میشود. در صورتی هم که جریان بالاتر از حد نیاز باشد، افزایش عرض جوش و پاشش را به دنبال خواهد داشت. برای همین جوشکار باید از جریان متناسب استفاده کرده و آن را بر اساس مواردی چون قطر الکترود، ضخامت فلز پایه و نوع پوشش الکترود در نظر بگیرد.
عامل دیگری که مهم است، سرعت پیشروی است. ایجاد جوش با سرعت پیشروی پایین سبب ایجاد پاس جوش عریض با تحدب زیاد میشود. همچنین ایجاد جوش با سرعت پیشروی بالا، منجر به عدم یکنواختی در عرض و ارتفاع جوش میگردد. از این رو باید از سرعت مناسب در جوشکاری الکترود دستی استفاده کرد.
ولتاژ جوشکاری با طول قوس رابطه مستقیم دارد. طول قوس کوتاهتر سبب کاهش ولتاژ و طول قوس بلندتر سبب افزایش ولتاژ میشود. در صورتی که طول قوس کوتاه نگه داشته شود، ولتاژ جوشکاری افت پیدا میکند. برای همین جوشکاری با طول قوس مناسب میتواند منجر به تنظیم حرارت ورودی و همچنین کاهش مشکل پاشش شود.
از نشانههای جوشکاری یکنواخت و تنظیم صحیح متغیرها، میتوان به سهولت در برداشتن سرباره یا پاشش جوش اشاره کرد. برداشت راحت سرباره میتواند سبب دستیابی به بهترین کیفیت ظاهری جوش شود.
طول قوس، فاصله نوک الکترود تا قطعه کار است که رابطه مستقیمی با ولتاژ جوشکاری دارد. در صورتی که الکترود در نزدیکی قطعه کار نگه داشته شود، موجب کاهش طول قوس میشود و جوش از ظاهری محدب برخوردار میگردد. همچنین در صورت نگه داشتن الکترود در فاصله قابل ملاحظهای از قطعه کار، سبب افزایش طول و عرض قوس میشود. این موضوع باعث ایجاد جوشی غیر یکنواخت، عریض با تحدب کم و پاشش زیاد میشود.
در این مطلب در رابطه با یکی از پرکاربردترین و قدیمیترین فرآیندهای جوشکاری، یعنی جوشکاری الکترود دستی صحبت کردیم. همانطور که اشاره کردیم این جوشکاری با مزایای زیادی همراه است و به شکل گسترده در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش از جوشکاری نیاز به الکترودهای روکشدار است که از میان آنها باید به الکترود سلولزی، روتیلی، قلیایی و اکسیدی اشاره کرد. شما میتوانید انواع الکترود جوشکاری مورد نیاز را از شرکت پاشا جوش خریداری نمایید و با بالاترین کیفیت به جوشکاری بپردازید.
شرکت بازرگانی پاشا جوش صنعت با دو دهه تجربه در زمینه واردات و توزیع انواع مواد مصرفی جوشکاری با یاری از نیروی انسانی و تفکر خلاقانه در زمینه کاری خود قصد ارتقاء سطح کیفی محصولات موجود در کشور ایران را داد و در این راستا در تلاش برای واردات محصولات خاص وغیر تولیدی داخل کشور است.
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت مربوط به پاشاجوش صنعت می باشد.