جوشکاری جزو مشاغل بسیار سخت است و چالش‌های زیادی دارد. یکی از مشکلات این حرفه مربوط به جوشکاری در ارتفاعات بالا است. گاهی اوقات جوشکار باید برای نصب سازه‌هایی همچون حفاظ، فلاشینگ و یا نصب تجهیزات کولر در ارتفاع قرار بگیرد و به جوشکاری سازه بپردازد. در این شرایط استفاده از تجهیزات ایمنی بسیار مهم است و حتما باید مورد توجه قرار بگیرد. در غیر این صورت ممکن است اتفاقات جبران‌ناپذیری برای جوشکار رخ دهد. در ادامه به بررسی بیشتر جوشکاری در ارتفاع پرداخته و با راهکارهای ایمنی آن آشنا خواهیم شد.
جوشکاری در ارتفاع
جوشکاری تنها به فضاهای داخلی ساختمان محدود نمی‌شود. گاهی اوقات جوشکاران باید به جوشکاری در بیرون از ساختمان و موقعیت‌های دیگری نظیر جوشکاری بر روی نمای برج، تیرک، داربست، سکو، پل و غیره بپردازند. تمام این موارد جزو جوشکاری در ارتفاع هستند و نیاز به تجهیزات ایمنی و مراقبتی زیادی دارند. در واقع مهمترین نکته در حرفه جوشکاری در ارتفاع، توجه به ایمنی آن است. جوشکاری در ارتفاع خطرات زیادی دارد و میتواند برای خود شخص جوشکار و یا افراد مجاور مشکلات زیادی را ایجاد نماید. برای همین باید از خطرات آن آگاه بوده و اقدامات لازم جهت محافظت از خود و دیگران را مدنظر قرار داد.
جوشکاری در ارتفاع بیشتر برای نصب سازه‌هایی همچون حفاظ پنجره، فلاشینگ و یا نصب تجهیزاتی همچون کولر استفاده می‌شود. برای انجام این کار هم از لوازمی مانند دستگاه جوش و الکترودگیر استفاده می‌شود. خطرات جوشکاری در ارتفاع شامل شوک الکتریکی، صدمات ناشی از استنشاق بخار سمی، سوختگی پوست و یا آسیب‌های چشمی است. از این رو جوشکار باید در تمام طول فرآیند از عینک محافظ چشم استفاده کرده و لوازمی چون کلاه و لباس مخصوص جوشکاری را به تن داشته باشد.
خطرات جوشکاری در ارتفاع
جوشکاری در هر موقعیتی که انجام شود، با خطرات و مشکلات زیادی همراه است. برای مثال دودهای ناشی از جوشکاری در صورت استنشاق میتوانند مشکلات تنفسی را برای افراد ایجاد نمایند. این موارد بسیار خطرناک هستند و سلامتی فرد جوشکار و حتی افراد نزدیک به محل جوشکاری را به خطر می‌اندازند. حال زمانی که صحبت از جوشکاری در ارتفاع می‌شود، این موارد از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند. برای جوشکاری در ارتفاع ایمنی بیشتری لازم است تا جوشکار بتواند با تسلط خاطر به انجام کار بپردازد. این موضوع ربطی به حرفه‌ای یا مبتدی بودن جوشکار ندارد و در هر شرایطی باید مورد رعایت و توجه قرار بگیرد. با در نظر گرفتن نکات ایمنی جوشکاری در ارتفاع میتوان هم جوشکاری را به شکل اصولی و صحیح انجام داده و هم مانع از بروز مشکل برای جوشکار و دیگر افراد شد.
اقدامات کارفرما پیش از شروع جوشکاری در ارتفاع
یکی از پرخطرترین بخش‌های جوشکاری در صنعت، جوشکاری در ارتفاع است. برای ایمنی افراد در ارتفاع باید از طناب‌های مخصوصی استفاده شود که انجام کار و حرکت در ارتفاع به راحتی صورت بگیرد. در جوشکاری در ارتفاع استفاده از کابل جوشکاری از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که جوشکار مجبور به طی کردن مسافت زیادی بوده و باید آن را تا ارتفاع مورد نظر بالا ببرد. البته در صورت استفاده از اینورتر جوشکاری‌های جدید که وزن سبکی هم دارند، میتوان بدون نیاز به سیم و کابل بلند به راحتی به انجام کار پرداخت.
کارفرما برای جوشکاری در ارتفاع باید موارد ایمنی در حین اجرا و سرعت اجرای کار را در نظر بگیرد و پیش از شروع کار طناب و کلیه تجهیزات لازم را مهیا نماید. همچنین در صورتی که نیاز به استفاده از طناب باشد، باید به وجود ستون و پایه برای بستن طناب به شکل ایمن توجه شود. در صورتی هم که جوشکاری در ارتفاع بدون طناب صورت بگیرد، باید با توجه به شرایط سازه به نصب داربست اقدام شود. حال اگر بخواهیم به نکات ایمنی در جوشکاری در ارتفاع اشاره کنیم، میتوانیم آنها را به دو دسته تقسیم نماییم:
- نکات ایمنی مربوط به کار در ارتفاع که سبب جلوگیری از سقوط افراد، تجهیزات و سایر لوازم می‌شود.
- نکات مربوط به جوشکاری نمای ساختمان که از برق گرفتگی و صدمه به مجری کار جلوگیری می‌نماید.
تجهیزات ایمنی لازم برای جوشکاری در ارتفاع
جوشکاری در هر شرایطی که صورت بگیرد، نیاز به یک سری تجهیزات و لوازم دارد تا ایمنی کار به خوبی تضمین شود. در رابطه با جوشکاری در ارتفاع نیز به همین صورت است. جوشکار با در اختیار داشتن تجهیزات ایمنی لازم، جوشکاری را به صورت امن و مطمئنی انجام می‌دهد. این موارد عبارتند از:
1. محافظ چشم
انواع مختلفی از عینک‌های جوشکاری برای حفاظت از چشم جوشکار در حین کار وجود دارد. این عینک‌ها میتوانند از چشم در برابر صدمات ناشی از جرقه‌های جوشکاری و اشعه‌های ماورابنفش محافظت نمایند. عینک‌های جوشکاری بر اساس تعداد سایه، داشتن عدسی غیر فعال یا تاریک کننده خودکار، راحتی و تناسب به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.
2. ماسک جوشکاری
ماسک‌های تنفسی مختلفی برای جوشکاری وجود دارد. جوشکار میتواند یک ماسک مناسب با نوع جوشکاری خود را تهیه کرده و از آن برای جلوگیری از استنشاق بخار و دود جوشکاری استفاده نماید.
3. شیلد و محافظ جوشکاری
قوس‌های جوشکاری شامل نورهای درخشانی هستند که حاوی اشعه ماورا بنفش می‌باشند. این اشعه‌ها میتوانند به چشم آسیب رسانده و دید را برای دقایقی مختل نمایند. برای همین جوشکار نباید با چشم غیر مسلح و از فاصله کم به قوس جوش نگاه نماید. برای همین استفاده از شیلد و محافظ چشم از اهمیت زیادی برخوردار است و از چشم و صورت جوشکار در برابر نورهای مضر و ذرات فلز داغ محافظت می‌نماید.
4. دستکش جوشکاری
دستکش جوشکاری از دیگر تجهیزات ایمنی برای جوشکار است. دستکش‌ها باید ضد آتش و ترجیحا از نوع چرمی باشند و به خوبی تمام بخش‌های دست را پوشش دهند. همچنین ضخامت دستکش باید به گونه‌ای باشد که در اثر گرما خراب نشده و خیلی زود فرسوده نشود. از سوی دیگر باید از برخورد روغن و گریس با دستکش تا حد امکان جلوگیری شود. چرا که این مواد میتوانند سبب کاهش مقاومت دستکش در برابر شعله شوند و آن را به راحتی بسوزانند.
5. کلاه جوشکاری
کلاه جوشکاری اغلب از یک ماده عایق فیبر فشرده ساخته شده و دارای هدبند قابل تنظیم می‌باشد. افراد میتوانند هدبند را بر اساس سایز سر خود تنظیم نمایند تا از سقوط کلاه جلوگیری شود. از سوی دیگر برای کاهش انعکاس و تابش نورهای شدید باید از کلاه ایمنی با رنگ مناسب استفاده شود.
6. لباس جوشکاری
جوشکاران باید از لباس‌های مناسب در زمان جوشکاری استفاده نمایند تا از تماس اشعه قوس با پوست بدنشان جلوگیری شود. این لباس‌ها باید فاقد منافذ و شکاف باشند. همچنین لباس‌ها باید همواره خشک باشند و فاقد هرگونه روغن و گریس باشند. جنس لباس جوشکاری نیز بسیار مهم است و باید نسبت به احتراق و آتش مقاوم باشد.
7. طناب جوشکاری
طناب جوشکاری برای جوشکاری در ارتفاع، بازرسی و نگهداری سکوهای نفتی دریایی و سایر امور در ارتفاعات بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از طناب باعث می‌شود تا دسترسی به مناطق دشوار راحت شود و در وقت جوشکار نیز صرفه‌جویی گردد. در صورتی هم که ارتفاع خیلی زیاد نباشد و یا امکان نصب طناب وجود نداشته باشد، میتوان از داربست استفاده کرد. البته برخی افراد برای جوشکاری در ارتفاع از نردبان‌های مخصوص استفاده می‌کنند. نردبان‌های فلزی نباید در نزدیکی هادی‌های الکتریکی قرار بگیرند. چرا که ممکن است سبب برق گرفتگی شوند. برای همین باید به این موضوع توجه شود.
نکات ایمنی لازم در زمان جوشکاری در ارتفاع
- جوشکار باید از کلیه تجهیزات ایمنی نظیر کلاه، دستکش و عینک جوشکاری در حین کار برخوردار باشد.
- مکان‌های ریزش احتمالی جرقه و قطرات فلز داغ بهتر است از مواد و لوازم غیر قابل اشتعال پوشیده شود.
- محل کار باید با یک نوار زنگ خطر مطابق با قوانین کار در ارتفاعات بالا حصارکشی شود.
- برای جلوگیری از برق گرفتگی جوشکار در ارتفاع باید از انبردست استفاده شود.
- بهتر است برای حوادث احتمالی جوشکاری در ارتفاع آماده بوده و یک کیت کمک‌های اولیه شامل بانداژ و اسپری سوختگی را در دسترس داشت.
- جوشکار و دستیار او باید همیشه با مدیر پروژه از طریق بی‌سیم در تماس باشند و هر موقعیت خطرناکی را خیلی سریع گزارش دهند.
- برای افزایش کیفیت جوشکاری در ارتفاع باید به تهیه نقشه پیش از تغییرات توجه کرد. این نقشه‌ها میتوانند در روند و نتیجه کار تاثیر زیادی داشته باشند.
- بهتر است نقاط اتصال فلز پایه به وسیله برس سیمی یا سمباده تمیز شوند تا کیفیت کار افزایش پیدا نماید.
- در اتمام کار جوشکاری در ارتفاع، محل جوش باید مورد بررسی قرار بگیرد و هرگونه مشکل اصلاح شود. مواردی چون ترک، ذوب ناقص و جوش اضافه میتواند بر روی کار تاثیر منفی ایجاد نماید. برای همین در صورت مشاهده هر یک از این موارد باید به رفع و برطرف کردن آنها اقدام شود.
جمع بندی
جوشکاری در ارتفاع نیاز به تجهیزات ایمنی زیادی دارد. از آنجایی که این کار در ارتفاع صورت می‌گیرد، خطرات و سختی‌هایش دو برابر جوشکاری در شرایط معمول می‌شود. برای همین با رعایت کردن موارد اشاره شده در متن میتوان ایمنی جوشکاری در ارتفاع را تا حد زیادی تامین کرده و از آسیب به جوشکار و اطرافیان جلوگیری کرد. جهت خرید دستگاه جوشکاری و دیگر تجهیزات لازم برای این کار میتوانید از طریق شرکت پاشا جوش صنعت اقدام نمایید.
