تورچ جوشکاری به چند دسته تقسیم می شود؟

جوشکاری یکی از فرایندهای مهم در صنعت است که جهت اتصال دو قطعه عمدتا فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انجام جوشکاری روش‌ها و ابزارهای مختلفی در دسترس است. یکی از این ابزارها، تورچ جوشکاری نام دارد. این وسیله که برای جوشکاری به روش ذوبی استفاده می‌شود، وظیفه انتقال حرارت و گاز را به محل جوش بر عهده دارد. در ادامه این مطلب قرار است با تورچ جوشکاری آشنا شویم و به کاربردها و انواع مختلف آن پی ببریم.

تورچ جوشکاری چیست؟

افرادی که به تازگی وارد حوزه جوشکاری می‌شوند، به احتمال زیاد با تورچ و سایر ابزارهای جوشکاری آشنایی نداشته باشند. تورچ جوشکاری وسیله‌ای است که برای ذوب و اتصال فلزات با آلیاژهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار، شعله باز را با سوخت گاز و اکسیژن ترکیب کرده تا سطح دو قطعه فلزی را با هم ذوب کند و درز محکمی بین آنها ایجاد نماید. پس تورچ یکی از ابزارهای مکانیکی است که توسط آن میتوان حرارت مناسب برای ذوب فلزها و گاز محافظ را به محل جوش هدایت کرد. همچنین از آن میتوان برای ایجاد جوش با اتصالات عمیق و با کیفیت استفاده کرد. برای همین است که این مشعل در مصارف مختلف و در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. تورچ جوشکاری در کنار سایر ابزارهای جوشکاری مانند الکترود استیل، الکترود آلومینیوم و … استفاده شده و سبب سهولت و افزایش کیفیت در جوشکاری می‌شود.

نحوه کار تورچ جوشکاری به چه صورت است؟

\همانطور که اشاره شد تورچ‌های جوشکاری برای پر کردن فواصل و درزهای بین قطعات مورد استفاده قرار می‌گیرند. حال برای اینکه بفهمیم این عمل چگونه اتفاق می‌افتد، باید به نحوه عملکرد تورچ جوشکاری پی ببریم. در ابتدا باید بر اساس روش جوشکاری، به سراغ انتخاب و خرید تورچ جوشکاری برویم و سپس با ایجاد حرارت و در صورت نیاز استفاده از گاز محافظ، فرآیند جوش را انجام دهیم. برای مثال در صورت استفاده از تورچ آرگون، باید در ابتدا دستگاه را روشن کرده و الکترود را داخل نازل آن قرار داد و با تنظیم حرارت مد نظر، تورچ را به قطعه کار نزدیک کرد. سپس باید آن را در مسیر جوش حرکت داده و در این حین دقت داشت که فاصله تورچ از قطعه کار همواره درست و مناسب باشد. نحوه عملکرد و کار در تمام تورچ‌های جوشکاری به یک شکل است و تنها تفاوتی که در این بین وجود دارد مربوط به الکترود و سیم جوش مورد استفاده است.

اجزای تشکیل دهنده تورچ جوشکاری

تورچ‌های جوشکاری از اجزا و قسمت‌های مختلفی تشکیل می‌شوند و از آنها جهت انتقال حرارت و گاز به نقطه جوش استفاده می‌شود. هر کدام از اجزای تورچ جوشکاری هم وظایف خاص خود را دارند که در راستای هم در نهایت سبب تکمیل فرآیند جوش می‌شوند. حال در رابطه با اجزای اصلی تورچ جوشکاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرامیک: این بخش در ابتدای تورچ قرار دارد. دلیل استفاده از سرامیک در این وسیله این است که سرامیک گاز را خیلی خوب منتقل می‌کند و در برابر حرارت هم مقاومت بالایی دارد. از این قطعه بیشتر در تورچ آرگون استفاده میشود.
• گاز پخش کن: قطعه گاز پخش کن در تورچ جوشکاری، جهت ایجاد قوس گازی به کار می‌رود.
• نازل: این قسمت حرارت و گاز را به بیرون هدایت می‌کند و از سایزهای مختلفی برخوردار است.
• کابل: از کابل در تورچ جوشکاری جهت انتقال جریان برق استفاده می‌شود.

شکل ظاهری تورچ جوشکاری

دستگاه تورچ، یک میله فلزی بلند است که معمولا در انتهای آن، یک خمیدگی وجود دارد. این زاویه خم برای این است که جوشکار بتواند به درستی از آن استفاده کرده و خطای کار را به کمترین مقدار برساند. در انتهای تمامی مشعل‌های جوشکاری، یک شعله کوچک و کنترل شده وجود دارد. میله فلزی تورچ، دو لوله حامل سوخت گاز و اکسیژن دارد و توسط شیلنگ‌ها به منبع سوخت متصل می‌شود. جوشکار می‌تواند ترکیب اکسیژن و سوخت را تنظیم کرده و از آن به خوبی استفاده نماید. زمانی که سوخت و اکسیژن مشتعل می‌شوند، شعله آبی کوچکی به وجود می‌آید. این شعله به دمایی می‌رسد که به اندازه کافی گرم شده تا بتواند فلزات مختلفی چون فولاد، قلع و آلومینیوم را ذوب کند. برای استفاده از تورچ جوشکاری، باید آن را بین دو قطعه فلزی مورد نظر قرار داده تا فلزات گرم شوند و به نقطه ذوب برسند. یک مشعل جوشکاری فقط چند ثانیه زمان لازم دارد تا اتصال دو فلز به هم را شروع کند. شعله در امتداد سطح هر دو فلز حرکت کرده و با ذوب شدن آنها، یک پیوند قوی و مستحکم شکل می‌گیرد.

تورچ جوشکاری چه کاربردهایی در صنعت جوش دارد؟

تورچ جوشکاری به دلیل خصوصیاتی که دارد، برای بسیاری از اهداف و امور مختلف در صنعت جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو نوع از رایج‌ترین آنها، جوشکاری گاز بی‌اثر فلزی (MIG) و گاز بی‌اثر تنگستن (TIG) است. توسط دستگاه یا مشعل تورچ، می‌توانید میزان گاز محافظ یعنی گاز اکسیژن و هلیوم و همچنین حرارت اعمال شده را تنظیم کنید. پس با این حساب میتوان گفت کاربرد اصلی تورچ جوشکاری، برای صنایعی است که در فرآیندهای جوش از گاز به عنوان لایه محافظ استفاده می‌شود. با تنظیمات درست دستگاه torch، قادر به اتصال فلزات رنگی یا ساده از آلیاژهای مختلف خواهید بود. از کاربردهای تورچ جوشکاری میتوان به لوله‌کشی، تعمیر فریم خودرو، تعمیر ماشین آلات، مجسمه‌های فلزکاری و … اشاره کرد.

آشنایی با انواع تورچ جوشکاری – welding torch

دستگاه تورچ انواع مختلفی دارد و بر اساس گاز محافظ، نوع خنک‌کننده و نوع فلز و نحوه استفاده به سه دسته کلی تقسیم می‌شود. هر کدام از این دسته‌ها، خود شامل چندین مدل مختلف هستند که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد.

1- انواع مشعل تورچ بر اساس گاز محافظ

همانطور که می‌دانید استفاده از گاز محافظ، یک روش مرسوم است که در جوشکاری قوسی از آن استفاده می‌شود. برای انجام این روش نیاز به تورچ جوشکاری است تا به وسیله آن از اکسید شدن فلز نیز جلوگیری شود. در این نوع از جوشکاری، دستگاه تورچ گاز محافظ را به سمت محل جوش هدایت می‌کند و یک خلاء در آن به وجود می‌آورد. این خلاء برای این است که محل جوش با هوای محیط تداخلی نداشته باشد. در صورت تداخل، ترک و جوش بی‌کیفیتی در محل ایجاد می‌شود. تورچ جوشکاری بر اساس گاز محافظ شامل انواع زیر است:

• تورچ جوشکاری گاز دی اکسید کربن

یکی از گازهای محافظ در جوشکاری ذوبی میگ، گاز دی اکسید کربن یا همان CO2 است. جوش حاصل شده از این روش، کیفیت و دقت بالایی دارد و میتوان از طریق آن، فلزات با آلیاژهای مختلف را به هم وصل کرد. تورچ جوشکاری CO2 وظیفه دارد تا سیم جوش را در این فرایند نگه دارد و آن را به محل جوش هدایت کند. در داخل این مشعل، گاز و سیم جوش با هم ترکیب می‌شوند و از درون نازل برای ذوب کردن فلزات منتقل می‌شوند. دستگاه تورچ CO2 دارای ویژگی‌های مهمی چون تنظیم گاز و حرارت، کیفیت بالای جوش و جوش قوی و مستحکم می‌باشد.

• تورچ جوشکاری گاز آرگون

تورچ جوشکاری آرگون، برای نگهداری الکترود تنگستن و هدایت گاز محافظ در جوشکاری آرگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار باعث می‌شود تا فرایند جوشکاری آرگون بهتر انجام شود. نکته‌ای که باید در این مورد بدانید این است که در این روش باید قطر تورچ با قطر الکترود تنگستن یکسان باشد. در غیر این صورت اتصال به خوبی شکل نگرفته و ممکن است دستگاه تورچ آرگون نیز دچار آسیب شود. از جمله ویژگی‌های تورچ آرگون میتوان به تنظیم گاز و حرارت و جوش‌های تمیز اشاره کرد.

• تورچ جوشکاری گاز پلاسما

یکی دیگر از جوشکاری‌های ذوبی، جوش پلاسما است که برای اتصال فلزات در آن باید از تورچ استفاده شود. تورچ مورد استفاده در این روش، دو نوع دستی و اتومات دارد. از ویژگی‌های تورچ جوشکاری پلاسما میتوان به حرارت به محل جوش و هدایت خوب گرما اشاره کرد.

2- انواع مشعل تورچ بر اساس نوع خنک کننده

تورچ‌ها به شیوه‌های مختلفی خنک می‌شوند. برای همین میتوان آنها را از نظر نوع خنک‌کننده نیز به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. در اینجا به انواع تورچ جوشکاری بر اساس خنک‌کننده اشاره می‌کنیم.

• مشعل تورچ آب خنک

تورچ جوشکاری آب خنک، در آمپرهای بالای 250 مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این شرایط، حرارت و گرمای زیادی تولید شده که برای جلوگیری از داغ شدن تورچ، یک شلنگ آب در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از شلنگ، آب به بخش مورد نظر منتقل شده و از داغ شدن مشعل تورچ جلوگیری می‌کند. همین امر باعث می‌شود تا بتوان بدون نگرانی و هیچگونه محدودیتی، عمل جوشکاری را ادامه داد.

• مشعل تورچ هوا خنک

در این مورد بر خلاف تورچ آب خنک، هوا باعث خنک شدن تورچ جوشکاری می‌شود. جوشکاری‌های ذوبی باعث ایجاد حرارت بالایی می‌شوند که این حرارت ممکن است سبب آسیب به تورچ شود. برای همین جهت جلوگیری از آسیب به تورچ جوشکاری، از سیستم خنک‌کننده‌ای استفاده می‌شود که فرایند خنک شدن در آن از طریق هوای محیط اطراف صورت می‌گیرد. تورچ جوشکاری هوا خنک، برای آمپرهای رنج 200 آمپر کاربرد دارد.

3- انواع مشعل تورچ بر اساس شرایط استفاده و نوع فلز

تورچ‌های جوشکاری از نظر شکل ظاهری و شرایط استفاده نیز انواع مختلفی دارند. تورچ جوشکاری قرقره‌دار، پوش پول، سیم پودری و دودگیر از جمله تورچ‌هایی هستند که بر اساس شرایط استفاده و نوع فلز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• تورچ جوشکاری قرقره‌دار

این دستگاه در جوشکاری‌های کوچک مورد استفاده قرار گرفته و بیشتر جهت جوش آلیاژهای نرمی چون آلومینیوم به کار برده می‌شود.

• تورچ جوشکاری پوش پول

این دستگاه از کابل بلندی برخوردار است و برای شرایطی که فاصله منبع تغذیه با محل جوش فاصله زیادی دارد، ایده‌آل است. از این ابزار بیشتر برای فلزاتی چون استیل نازک و آلومینیوم استفاده می‌شود.

• تورچ جوشکاری سیم پودری

تورچ سیم پودری نوعی مشعل است که برای شرایطی که از سیم تو پودری در جوشکاری استفاده می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• تورچ دودگیر

همانطور که از نام این دستگاه مشخص است، تورچ دودگیر از پخش شدن دود در محیط جوشکاری جلوگیری می‌کند و دودها را در یک مخزن کوچک ذخیره می‌نماید.

به چه فاکتورهایی هنگام خرید تورچ جوشکاری باید توجه شود؟

همانطور که مشاهده کردید، تورچ‌های جوشکاری انواع بسیار مختلفی دارند. هر کدام از مشعل‌ها با هم تفاوت دارند و در موقعیت خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای همین هنگام خرید تورچ جوشکاری، باید به نوع ابزار و شرایط استفاده آن توجه داشته باشید. دستگاهی که انتخاب می‌کنید در روند جوشکاری تاثیر عمیقی دارد و بر سایر ابزارهای جوشکاری مانند الکترود جوشکاری نیز تاثیرگذار است. بنابراین هنگام خرید تنها به قیمت تورچ جوشکاری توجه نداشته باشید و به نوع دستگاه نیز دقت داشته باشید.

راهنمای خرید بهترین تورچ جوشکاری

برای اینکه بتوانید بهترین تورچ جوشکاری را تهیه کنید، باید به مواردی چون برخورداری از بدنه مستحکم، مقاوم بودن در برابر حرارت و گرما، تاثیر مثبت داشتن بر روی جوش و استفاده از متریال با کیفیت در ساخت آن توجه داشته باشید. همچنین در خرید تورچ جوشکاری باید بدانید که قرار است از آن در چه مواردی و چه نوع روش جوشکاری استفاده کنید. در واقع باید از میان انواع تورچ جوشکاری، گزینه‌ای را انتخاب کنید که با روش جوشکاری مورد نظر سازگار باشد.

خوب است در همینجا اشاره‌ای هم به تفاوت تورچ هوا خنک و تورچ آب خنک داشته باشیم. مهمترین تفاوت این دو تورچ جوشکاری در نحوه خنک کردن آنها است. استفاده از آنها هم بستگی به میزان آمپر خروجی دستگاه جوش دارد. این یعنی از تورچ آب خنک در دستگاه‌ جوشکاری‌های بیش از 250 آمپر و از تورچ هوا خنک در دستگاه جوشکاری‌های 200 آمپر استفاده می‌شود. با توجه به موارد اشاره شده میتوانید بهترین تورچ جوشکاری را خریداری کنید و با استفاده از آن فرآیند جوش را به شکل اصولی انجام دهید.

جمع بندی

تورچ جوشکاری یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در صنعت جوشکاری است. این وسیله که وظیفه انتقال حرارت و گاز را به محل جوش بر عهده دارد، از انواع مختلفی برخوردار می‌باشد. در این مطلب به طور کامل به انواع تورچ جوشکاری پرداختیم و با کاربردهای آن در صنعت به خوبی آشنا شدیم. از انواع welding torch‌های رایج در صنعت جوش، میتوان به مواردی چون تورچ جوشکاری CO2، تورچ جوشکاری آرگون، تورچ جوشکاری هواخنک و آب خنک، تورچ جوشکاری قرقره‌دار، پوش پول، سیم پودری و دودگیر اشاره کرد. شما می‌توانید بر اساس شرایط جوشکاری یکی از این مشعل‌های جوشکاری را خریداری نمایید.